Caltha palustris

Οικογένεια: Ranunculaceae

Περιγραφή

Πρόκειται για ένα πολυετές, ποώδες με ευρεία διάδοση στην Ευρώπη, την Ασία και τη Βόρεια Αμερική, όπου φύεται σε υγρές, παρόχθιες ή βαλτώδεις τοποθεσίες. Αποκτά σχετικά συμπαγή, θολωτή ανάπτυξη, ύψους 30 έως 50 cm και πλάτους 40 έως 70 cm. Το πλούσιο φύλλωμα αποτελείται από πολυάριθμα μεγάλα, πλατιά κυκλικά έως καρδιόσχημα φύλλα με έντονο γλαυκοπράσινο χρώμα, οδοντωτά περιθώρια και εξαιρετικά στιλπνή, σαρκώδη υφή. Η ανθοφορία πραγματοποιείται από το Μάρτιο έως το Μάιο, με τα εντυπωσιακά άνθη να αποτελούνται από 4 έως 9 πέταλα φωτεινού χρυσοκίτρινου χρώματος και αναρίθμητους, πυκνά φερόμενους στήμονες του ίδιου χρώματος τοποθετημένους στη βάση τους.

Καλλιέργεια

Αποτελεί είδος με σχετικά γρήγορο ρυθμό ανάπτυξης, το οποίο είναι ιδιαίτερα σκληρό και εύκολο στην καλλιέργειά του, ιδίως στα πιο ψυχρά κλίματα. Στην Ελλάδα, προτιμάει μάλλον ημισκιερές έως σκιερές θέσεις, ιδίως στο νότιο τμήμα της χώρας και στα πεδινά, με την έντονη σκιά να οδηγεί σε φτωχή ανθοφορία, ενώ ο έντονος ήλιος σε θερμές περιοχές προκαλεί εγκαύματα στα φύλλα. Πρόκειται για ένα προαιρετικά υδροχαρές φυτό, το οποίο μπορεί να φυτευθεί τόσο σε υγρά, πλούσια, κατά προτίμηση αργιλώδη ή πηλώδη εδάφη όσο και σε παρόχθιες ή παραλίμνιες θέσεις, σε βάθος έως και 15 cm κάτω από την επιφάνεια του νερού. Σε θερμοκρασίες κάτω των 0 °C τα επίγεια μέρη του φυτού νεκρώνονται, ωστόσο το ρίζωμα μπορεί να επιβιώσει σε θερμοκρασίες μικρότερες των - 30 °C. Φύτευση σε περιοδικά ξηρές τοποθεσίες συνδέεται με την είσοδο των φυτών σε θερινό λήθαργο τους θερμότερους μήνες, ενώ υπερβολικά ξηρές θέσεις οδηγούν σε φτωχή ανάπτυξη και απουσία ανθέων. Αναπαράγεται κυρίως με διαίρεση του ριζώματος αλλά και σπόρους.

Χρήσεις

Αδιαμφισβήτητα ένα από τα πιο όμορφα αυτοφυή υδροχαρή φυτά, η κάλθα οφείλει να γίνει ευρύτερα γνωστή στους ελληνικούς κήπους, ξεχωρίζοντας για τα φωτεινά, χρυσοκίτρινα άνθη και το όμορφο, σαρκώδες φύλλωμά της. Αποτελεί ένα ψυχρόφιλο είδος το οποίο είναι εξαιρετική επιλογή για παρόχθιες και παραλίμνιες φυτεύσεις στο βόρειο και το ορεινό τμήμα της χώρας, δείχνοντας ιδιαίτερα εντυπωσιακή σε μεγάλες ομαδικές φυτεύσεις ή συνδυασμένα σε χαμηλές μεικτές μπορντούρες και παρτέρια στην άκρη υδάτινων σωμάτων ή σε δύσκολες, βαλτώδεις ή υγρές αργιλώδεις θέσεις. Ιδιαίτερα κατάλληλο για αποκατάσταση ή δημιουργία υδροβιοτόπων με φυσικό χαρακτήρα και μεγάλο οικολογικό ενδιαφέρον. Αναφέρεται πως σε διάφορες περιοχές του βορείου ημισφαιρίου μέρη του φυτού χρησιμοποιούνται για αρτυματικούς ή φαρμακευτικούς σκοπούς, όμως πρέπει να τονιστεί πως πρόκειται για ένα φυτό κατά τα άλλα ιδιαίτερα τοξικό.