Dasilirium serratifolium

Οικογένεια: Asparagaceae

Περιγραφή

Πρόκειται για ένα πολυετές, ποώδες είδος παχύφυτου που προέρχεται από το το βόρειο και κεντρικό Μεξικό, όπου φύεται κυρίως σε ξηρούς, πετρώδεις λόφους της ορεινής και της αλπικής ζώνης. Γνωστό στο εμπόριο με τις ονομασίες sandpaper sotol και sandpaper desert spoon, καθώς και τα συνώνυμα Dasylirion laxiflorum και Roulinia serratifolia. Το φυτό αναπτύσσεται με τη μορφή εντυπωσιακού, πυκνόφυλλου ρόδακα σφαιρικού σχήματος, με ύψος 60 έως 80 cm και πλάτος 1 έως 2 m, ο οποίος στηρίζεται σε στιβαρό, ινώδους υφής κορμό με ύψος έως 1 m. Ο ρόδακας αποτελείται από αναρίθμητα στενά, ελαφρώς αψιδωτά, άκαμπτα γραμμικά φύλλα μήκους 60 έως 90 cm και πλάτους 1,5 έως 3 cm, τα οποία έχουν γλαυκοπράσινο χρώμα, αδρή υφή και φέρουν έντονα οδοντωτά περιθώρια, καθώς και δυσδιάκριτες ομάδες αγκιστρωτών ινών στα άκρα τους. Η εντυπωσιακή, όρθια φοβοειδής ταξιανθία κυλινδρικού σχήματος εμφανίζεται μεταξύ Ιουλίου και Σεπτεμβρίου και έχει συνολικό ύψος 3 έως 5 m, αποτελούμενη από χιλιάδες μικρά κρεμ-καφέ άνθη που φέρονται σε πυκνά διατεταγμένους βότρεις αναρτημένους σε σαρκώδες, ισχυρό στέλεχος που εκφύεται από το κέντρο κάθε ενήλικου ρόδακα. 

Καλλιέργεια

Είναι φυτό με αργό έως μέτριο ρυθμό ανάπτυξης, ιδιαίτερα σκληρό, ευπροσάρμοστο κι ανθεκτικό. Αναπτύσσεται εξαιρετικά σε προσήλιες, φωτεινές θέσεις, ενώ προτιμά τα ελαφριά, εξαιρετικά στραγγερά αμμώδη έως αμμοπηλώδη εδάφη ελαφρώς αλκαλικής αντίδρασης, όμως πρόκειται για ένα εξαιρετικά ευπροσάρμοστο είδος, ικανό να επιβιώσει ακόμα και στα πιο φτωχά και πετρώδη εδάφη, αρκεί να υπάρχει καλός αερισμός του ριζώματός του. Αντέχει σε ελάχιστες θερμοκρασίες μέχρι - 10 °C τουλάχιστον, χωρίς ουσιαστική απώλεια φυλλώματος, αρκεί να εξασφαλίζεται η παραμονή του ριζώματος σε στραγγερό, μη κατακλυζόμενο από νερό έδαφος. Πρόκειται για φυτό εξαιρετικά προσαρμοσμένο στην ξηρασία, ενώ είναι πολύ ανθεκτικό στις υψηλές θερμοκρασίες του καλοκαιριού. Απεχθάνεται την έντονη, παρατεταμένη υγρασία, ιδιαίτερα σε ψυχρές συνθήκες, η οποία συνδέεται με την σήψη του φυλλώματος και την εξασθένιση του φυτού. Φυτό με ουσιαστικά μηδαμινές καλλιεργητικές απαιτήσεις μετά την εγκατάστασή του. Συνίσταται η περιοδική απομάκρυνση των ξερών φύλλων από τη βάση του φυτού για καλύτερη εμφάνιση και αποφυγή εμφάνισης μυκητολογικών προσβολών σε πιο υγρά κλίματα. Μπορεί να πολλαπλασιαστεί με σπόρο.

Χρήσεις

Το γένος Dasylirion περιλαμβάνει κάποια από τα πιο εντυπωσιακά ξηροφυτικά είδη της άνυδρης Βόρειας Αμερικής, τα οποία διακρίνονται για το γεωμετρικό, σφαιρικό τους σχήμα, την άκαμπτη, λεπτή υφή του φυλλώματός τους και την εντυπωσιακή θερινή ανθοφορία τους. Το είδος αυτό ξεχωρίζει από τα υπόλοιπα μέλη του γένους του για τα πιο πλατιά και ευλύγιστα γλαυκοπράσινα φύλλα του, τα οποία έχουν μία πολύ ενδιαφέρουσα αδρή υφή που θυμίζει αυτή του γυαλόχαρτου. Εξαιρετική επιλογή για τη φύτευσή του μεμονωμένα ως σημείο ενδιαφέροντος ή κατά μικρές ομάδες σε ξηροφυτικά παρτέρια και μπορντούρες μαζί με άλλα παχύφυτα όπως αλόες, κάκτους και γιούκες, καθώς και σε βραχόκηπους και χαλικόκηπους. Ιδιαίτερα κατάλληλο για τη δημιουργία αδιαπέραστων, χαμηλών φυτοφραχτών στα όρια του κήπου, ενώ είναι ιδανικό φυτό για δύσκολα σημεία σε κήπους σε παράκτιες θέσεις ή/και με ιδιαίτερα ξηρό και φτωχό έδαφος. Δεν θα πρέπει να τοποθετείται κοντά σε σημεία προσβάσιμα σε παιδιά και κατοικίδια λόγω των αιχμηρών επάκριων ακάνθων των φύλλων του. Τα άνθη του είναι ιδιαίτερα ελκυστικά για έντομα-επικονιαστές όπως οι μέλισσες.