Ceratophyllum demersum

Οικογένεια: Ceratophyllaceae

Περιγραφή

Πρόκειται για ένα πολυετές, ποώδες είδος με εξαιρετικά ευρεία κατανομή σε όλες τις ηπείρους πλην της Ανταρκτικής, όπου φύεται εντός υδάτινων σωμάτων με μικρή ή μηδαμινή ροή (π.χ. λίμνες). Είναι ένα ελεύθερα επιπλέον υδρόβιο φυτό, το οποίο βρίσκεται βυθισμένο κάτω από την επιφάνεια του νερού και ενίοτε στερεώνεται στον πυθμένα ή σε άλλες επιφάνειες με τη βοήθεια των ριζών του. Οι επιμήκεις, ευλύγιστοι βλαστοί του φτάνουν σε ύψος από 1 έως 3 m, ενώ η διάμετρος κάθε φυτού είναι έντονα ευμετάβλητη εξαιτίας της παρουσίας πολυάριθμων πλάγιων βλαστών που εκφύονται από τους κύριους, δημιουργώντας την εντύπωση μιας πλούσιας, θαμνώδους συστάδας. Κάθε βλαστός φέρει πολυάριθμα λεπτά, νηματοειδή φύλλα έντονου πράσινου χρώματος, τα οποία οργανώνονται σε ακτινωτούς σπονδύλους των 6 έως 12, έχουν μήκος 8 έως 40 mm και έχουν εύθραυστη, σχετικά σκληρή υφή. Τα μικροσκοπικά καφέ-πράσινα άνθη εμφανίζονται στις μασχάλες των φύλλων από τον Ιούλιο έως τον Σεπτέμβριο και στερούνται οποιασδήποτε καλλωπιστικής αξίας.

Καλλιέργεια

Αποτελεί είδος με πολύ γρήγορο ρυθμό ανάπτυξης, το οποίο είναι ιδιαίτερα σκληρό, ζωηρό, ταχυφυές και εύκολο στην καλλιέργειά του.  Πρόκειται για ένα υποχρεωτικά υδρόβιο φυτό, το οποίο μπορεί να αφεθεί σε επίπλευση εντός του υδάτινου σώματος που εγκαθίσταται ή να στερεωθεί στον πυθμένα του, με τα φυτά να αναπτύσσονται συχνά γρηγορότερα στη δεύτερη περίπτωση. Προτιμάει θέσεις όπου υπάρχει άπλετο φως, καθώς και νερό πλούσιο σε θρεπτικά και οργανική ουσία, του οποίου η θερμοκρασία βρίσκεται μεταξύ των 15 και των 30 °C, προσαρμόζεται εύκολα όμως και σε λιγότερο ιδανικές συνθήκες. Σε θερμοκρασίες κάτω των 0 °C το μεγαλύτερο μέρος των βλαστών του νεκρώνεται, ωστόσο το φυτό επιβιώνει με τη βοήθεια ανθεκτικών, αποσπώμενων οφθαλμών διαχείμασης (turions), οι οποίοι βυθίζονται στον πυθμένα και στη συνέχεια ανέρχονται και βλαστάνουν με την θέρμανση του νερού την άνοιξη. Υπερβολικά υψηλές θερμοκρασίες οδηγούν στην επιβράδυνση της ανάπτυξης του φυτού και στην παραγωγή πιο ανοιχτόχρωμων και υδαρών βλαστών και φύλλων. Αναπαράγεται κυρίως με μοσχεύματα ή διαίρεση των βλαστών, οι οποίοι ριζώνουν αρκετά εύκολα όταν προσδεθούν σε κατάλληλη επιφάνεια.

Χρήσεις

Το υδρόβιο αυτό είδος αποτελεί ένα ζωτικής σημασίας φυτό για κάθε τεχνητό υδρόβιο οικοσύστημα, καθώς αποτελεί ένα από τους σημαντικότερους και πιο αποδοτικούς οξυγονωτές. Όπως και τα υπόλοιπα μέλη της ομάδας αυτής, πρόκειται για ένα φυτό το οποίο εμπλουτίζει συνεχώς το νερό στο οποίο είναι βυθισμένο με οξυγόνο το οποίο παράγει με τη διαδικασία της φωτοσύνθεσης. Εξαιτίας της ιδιότητάς του αυτής, καθώς και της ανθεκτικότητας αλλά και της γρήγορης ανάπτυξής του, αποτελεί ένα από τα πιο δημοφιλή είδη που χρησιμοποιούνται σε ενυδρεία γλυκού νερού. Παράλληλα, το φυτό παράγει ενώσεις που αποτρέπουν την υπερμέτρη αύξηση οργανισμών όπως τα κυανοβακτήρια και τα μικροφύκη, συνεισφέροντας στη διατήρηση της διαύγειας του νερού, ενώ τα φύλλα χρησιμοποιούνται ως κρυψώνα και αποθετήριο αυγών για διάφορα είδη ψαριών. Στον κήπο και το τοπίο, αποτελεί ένα από τα βασικότερα είδη που προστίθενται σε λίμνες, φυτεμένες στέρνες ή φυτοπεριέκτες με υδρόβια και υδροχαρή φυτά, όπου σχηματίζει συστάδες με πλούσια ανάπτυξη, η οποία θα πρέπει να ελέγχεται στα υδάτινα σώματα μικρότερου όγκου.