Macrozamia communis

Οικογένεια: Zamiaceae

Περιγραφή

Πρόκειται για ένα πολυετές είδος κυκαδόφυτου το οποίο προέρχεται από τη Νέα Νότια Ουαλία της Αυστραλίας, όπου φύεται σε παράκτια, αραιά δάση ευκαλύπτου. Όπως και τα υπόλοιπα μέλη του γένους του, αποτελεί ένα φυτό που αναπτύσσεται με τη μορφή ενός εύρωστου ρόδακα φύλλων που στηρίζεται σε ισχυρή, διογκωμένη ξυλώδη βάση. Αποκτά μονοστέλεχη ανάπτυξη ύψους 1 έως 2 m και διαμέτρου 30 έως 60 cm, αποτελούμενη από ισχυρό, παχύ βλαστό που φέρει πολυάριθμα άκαμπτα και ακανθώδη κατάφυλλα, καθώς και 50 έως 100 σύνθετα φύλλα μήκους 0,7 έως 2 m και πλάτους 45 cm, αρχικά όρθια και στην συνέχεια αψιδωτά, τα οποία αποτελούνται από 70 έως 130 ζεύγη μακρόστενων, λογχοειδών φυλλαρίων με σκούρο πράσινο χρώμα και σκληρή υφή, τα οποία φέρονται σε μακρύ μίσχο (ραχίδα). Το δίοικο αυτό είδος παράγει κώνους, οι οποίοι είναι κυλινδρικοί, μήκους 20 έως 45 cm και φέρονται όρθια σε ομάδες των 1 έως 6 στην κορυφή των ροδάκων, με τους θηλυκούς να είναι μεγαλύτεροι από τους αρσενικούς, πλάτους 12 έως 20 cm και 8 έως 12 cm αντίστοιχα. Οι σπόροι είναι επιμήκεις-ωοειδείς, μήκους 3 έως 4,5 cm και πλάτους 20 έως 30 cm, φέροντας πορτοκαλί, κόκκινη ή μερικές φορές κίτρινη σαρκώδη επικάλυψη.

Καλλιέργεια

Πρόκειται για ένα υποτροπικό είδος, το οποίο παρουσιάζει μέτριας ταχύτητας ανάπτυξης, ιδιαίτερα σκληρό, ανθεκτικό, ευπροσάρμοστο και εύκολο στην καλλιέργειά του. Προτιμά προσήλιες ή ημισκιερές θέσεις φύτευσης, αναπτυσσόμενο καλύτερα στις δεύτερες, καθώς σε συνθήκες έντονης ηλιοφάνειας απαιτεί σχετικά συχνή καλοκαιρινή άρδευση. Προσαρμόζεται σε μεγάλο εύρος εδαφών, προτιμώντας ωστόσο αυτά που είναι εξαιρετικά στραγγερά, σχετικά υγρά, πλούσια και βαθιά. Πρόκειται για το πιο ψυχροανθεκτικό είδος του γένους του, αντέχοντας σε θερμοκρασίες κάτω των - 8 °C με μηδαμινή απώλεια φυλλώματος, ιδιαίτερα σε σχετικά ξηρές συνθήκες. Ως εκ τούτου, προτείνεται για καλλιέργεια σε εξωτερικό χώρο στις περισσότερες περιοχές της νότιας Ελλάδας. Οι κώνοι αρχίζουν να παράγονται μετά από αρκετά χρόνια καλλιέργειας, ενώ για την παραγωγή σπόρων απαιτούνται αρσενικά και θηλυκά φυτά. Αναπαράγεται αποκλειστικά με σπόρους.

Χρήσεις

Αυτός ο εντυπωσιακός τσίκας, ο οποίος αποτελεί το πιο ευρέως διαδεδομένο είδος του γένους του, είναι ένα εξαιρετικά γοητευτικής εμφάνισης φυτό, το οποίο διακρίνεται για την εξαιρετικά πλούσια, ροδακοειδή του ανάπτυξη, τη λεπτή, πυκνή υφή και το ματ, σκούρο πράσινο χρώμα των φυλλαρίων του και την ιδιαίτερα εύκολη καλλιέργειά του. Προτείνεται ιδιαίτερα για μεμονωμένη ή σε μικρές ομάδες φύτευση ως σημείο ενδιαφέροντος πέριξ χλοοταπήτων ή άλλων χαμηλών φυτεύσεων, ως μέρος μεικτών φυτοσυνθέσεων με τροπικό χαρακτήρα ή ακόμα και ως ασυνήθιστο γλαστρόφυτο σε φωτεινές βεράντες και μπαλκόνια, όπου θα πρέπει να τοποθετείται σε πολύ μεγάλου όγκου φυτοπεριέκτες. Όλα τα μέρη του φυτού, και ιδίως οι σπόροι, περιέχουν τοξικές ενώσεις, επομένως η κατανάλωσή τους θα πρέπει να αποφεύγεται. Αναφέρεται η ιστορική χρήση των σπόρων του για την παραλαβή υψηλής ποιότητας αμύλου.