Vallisneria spiralis

Οικογένεια: Hydrocharitaceae

Περιγραφή

Πρόκειται για ένα πολυετές, ποώδες είδος που προέρχεται από τη νότια Ευρώπη, τη βόρεια και κεντρική Αφρική, καθώς και τη δυτική Ασία, όπου φύεται εντός υδάτινων σωμάτων με μικρή ή μηδαμινή ροή όπως λίμνες. Το είδος αυτό είναι ένα υδρόβιο φυτό το οποίο αναπτύσσεται βυθισμένο στο νερό. Στερεώνεται στον πυθμένα ή σε άλλες επιφάνειες με τη βοήθεια των ριζών του, ενώ οι επιμήκεις, ευλύγιστοι βλαστοί του φτάνουν σε ύψος έως 1 m, φέροντας πληθώρα πλευρικών βλαστών στους κόμβους τους, καθώς και αρκετούς έρποντες στόλωνες κοντά στη βάση τους. Κάθε βλαστός φέρει αντίθετα πολυάριθμα στενά, γραμμικά φύλλα έντονου έως σκούρου πράσινου-ερυθρού χρώματος. Τα πολύ μικρά άνθη εμφανίζονται από το Μάιο έως τον Οκτώβριο, φέρονται σε συμπαγείς, γραμμικές ταξιανθίες πάνω σε σαρκώδεις μίσχους που μόλις εξέχουν πάνω από την επιφάνεια του νερού και έχουν λευκό χρώμα.

Καλλιέργεια

Αποτελεί είδος με πολύ γρήγορο ρυθμό ανάπτυξης, το οποίο είναι ιδιαίτερα σκληρό, ζωηρό, ταχυφυές και εύκολο στην καλλιέργειά του.  Πρόκειται για ένα υποχρεωτικά υδρόβιο φυτό, το οποίο φυτεύεται στον πυθμένα υδάτινων σωμάτων, σε βάθος έως και 1 m. Προτιμάει θέσεις όπου υπάρχει άπλετο φως, νερό πλούσιο σε θρεπτικά και οργανική ουσία, του οποίου η θερμοκρασία βρίσκεται μεταξύ των 15 και των 25 °C, προσαρμόζεται εύκολα όμως και σε λιγότερο ιδανικές συνθήκες. Στην χώρα μας, η ανάπτυξή του αναστέλλεται πλήρως τους χειμερινούς μήνες, ενώ σε θερμοκρασίες κάτω των 0 °C το μεγαλύτερο μέρος των βλαστών του νεκρώνεται, ωστόσο το φυτό επιβιώνει με τη βοήθεια ανθεκτικών, αποσπώμενων οφθαλμών (turions), οι οποίοι βυθίζονται στον πυθμένα και στη συνέχεια ανέρχονται και βλαστάνουν με την θέρμανση του νερού την άνοιξη. Υπερβολικά υψηλές θερμοκρασίες οδηγούν στην επιβράδυνση της ανάπτυξης του φυτού και στην παραγωγή πιο ανοιχτόχρωμων και υδαρών βλαστών και φύλλων. Αναπαράγεται κυρίως με μοσχεύματα ή διαίρεση των βλαστών, οι οποίοι ριζώνουν αρκετά εύκολα όταν προσδεθούν σε κατάλληλη επιφάνεια.

Χρήσεις

Το υδρόβιο αυτό είδος αποτελεί ένα ζωτικής σημασίας φυτό για κάθε τεχνητό υδρόβιο οικοσύστημα, καθώς αποτελεί ένα από τους σημαντικότερους και πιο αποδοτικούς οξυγονωτές. Όπως και τα υπόλοιπα μέλη της ομάδας αυτής, πρόκειται για ένα φυτό το οποίο εμπλουτίζει συνεχώς το νερό στο οποίο είναι βυθισμένο με οξυγόνο το οποίο παράγει με τη διαδικασία της φωτοσύνθεσης. Εξαιτίας της ιδιότητάς του αυτής, καθώς και της ανθεκτικότητας αλλά και της γρήγορης ανάπτυξής του, αποτελεί ένα από τα πιο δημοφιλή είδη που χρησιμοποιούνται σε ενυδρεία γλυκού νερού. Παράλληλα, το φυτό παράγει ενώσεις που αποτρέπουν την υπερμέτρη αύξηση οργανισμών όπως τα κυανοβακτήρια και τα μικροφύκη, συνεισφέροντας στη διατήρηση της διαύγειας του νερού, ενώ παράλληλα προάγει την ανάπτυξη ωφέλιμων μικροοργανισμών και εντόμων. Στον κήπο και το τοπίο, αποτελεί ένα από τα βασικότερα είδη που προστίθενται σε λίμνες, φυτεμένες στέρνες ή φυτοπεριέκτες με υδρόβια και υδροχαρή φυτά, όπου σχηματίζει συστάδες με πλούσια ανάπτυξη, η οποία θα πρέπει να ελέγχεται στα υδάτινα σώματα μικρότερου όγκου. Ιδιαίτερη προσοχή θα πρέπει να δίνεται ώστε το φυτό να μην ξεφεύγει από τον χώρο που καλλιεργείται, καθώς αποτελεί ένα δυνητικά καταστροφικό εισβάλλον είδος στην χώρα μας, με την ικανότητα να μεταβάλλει πολύ γρήγορα οικοσυστήματα, αλλοιώνοντας τα χαρακτηριστικά τους.