Pistia stratiotes

Οικογένεια: Araceae

Περιγραφή

Πρόκειται για ένα πολυετές, ποώδες είδος με ευρεία εξάπλωση σε όλες τις τροπικές περιοχές του πλανήτη, όπου φύεται εντός υδάτινων σωμάτων με μικρή ή μηδαμινή ροή όπως λίμνες, έλη και τέλματα. Είναι ένα προαιρετικά επιπλέον υδρόβιο φυτό, το μεγαλύτερο μέρος του οποίου βρίσκεται πάνω από την επιφάνεια του νερού, ενώ οι λευκές, θυσανώδεις ρίζες του αναπτύσσονται ελεύθερες ακριβώς από κάτω της. Το φυτό αποκτά τη μορφή πυκνών, συμπαγών ροδάκων ύψους 8 έως 10 cm και πλάτους 10 έως 15 cm, με κάθε μητρικό ρόδακα να παράγει πολλούς θυγατρικούς επάκρια βραχέων στολώνων. Κάθε ρόδακας αποτελείται από σχετικά μεγάλα, άμισχα, σπατουλοειδή έως αντωοειδή φύλλα σκούρου γλαυκοπράσινου χρώματος και μεταξένιας υφής, των οποίων η κάτω επιφάνεια καλύπτεται από υδατόφοβα τριχίδια ανοιχτού πράσινου χρώματος, ενώ η πάνω διατρέχεται από παράλληλες, ανάγλυφες νευρώσεις. Τα μικροσκοπικά, εξαιρετικά δυσδιάκριτα κιτρινοπράσινα άνθη (σπάθεις) εμφανίζονται κοντά στο κέντρο των ροδάκων από τον Ιούνιο έως το Σεπτέμβριο και δεν έχουν κάποια καλλωπιστική αξία.

Καλλιέργεια

Αποτελεί είδος με πολύ μεγάλο ρυθμό ανάπτυξης, το οποίο είναι ιδιαίτερα σκληρό,  εξαιρετικά ζωηρό, ταχυφυές και πολύ εύκολο στην καλλιέργειά του.  Πρόκειται για ένα υποχρεωτικά υδρόβιο φυτό, το οποίο μπορεί να αφεθεί σε επίπλευση εντός του υδάτινου σώματος που εγκαθίσταται. Προτιμάει προσήλιες ή ημισκιερές θέσεις, νερό πλούσιο σε θρεπτικά και οργανική ουσία, του οποίου η θερμοκρασία βρίσκεται μεταξύ των 20 και των 30 °C, προσαρμόζεται εύκολα όμως και σε λιγότερο ιδανικές συνθήκες. Τα φυτά αναπτύσσονται σε νερό με θερμοκρασία από 12 έως 34 °C, ενώ στη θερμοκρασία των 0 °C τα φύλλα του νεκρώνονται. Υπερβολικά υψηλές θερμοκρασίες οδηγούν στην επιβράδυνση της ανάπτυξης του φυτού και στην παραγωγή πιο ανοιχτόχρωμων, συχνά χλωρωτικών και υδαρών βλαστών και φύλλων. Αναπαράγεται εξαιρετικά γρήγορα και εύκολα τόσο μέσω στολώνων, οι οποίοι σχηματίζουν σε πολύ μικρό χρονικό διάστημα εκτεταμένες αποικίες στις κατάλληλες συνθήκες, καθώς και με σπόρους, τους οποίους παράγει σε μεγάλες ποσότητες σε θερμές θέσεις με ήπιους χειμώνες. Για τους λόγους αυτούς, τονίζεται ότι πρόκειται για ένα επεκτατικό φυτό, του οποίου η ανάπτυξη θα πρέπει να ελέγχεται όταν τοποθετείται σε θέσεις όπου μπορεί να διαφύγει της καλλιέργειάς του και να προκαλέσει σημαντικές ζημιές σε φυσικούς και τεχνητούς υδροβιότοπους.

Χρήσεις

Αυτό το ιδιαίτερα όμορφο υδρόβιο φυτό ξεχωρίζει για το όμορφο, έντονα γεωμετρικό του φύλλωμα, καθώς και την εξαιρετικά ταχυφυή του ανάπτυξη. Δεν θα πρέπει όμως να ξεχνάμε πως πρόκειται για ένα επεκτατικό φυτό, το οποίο στις κατάλληλες συνθήκες μπορεί να καταλάβει ολόκληρες μέσα σε λίγες εβδομάδες. Αναφέρεται πως οι ρίζες του φυτού χρησιμοποιούνται ως κρυψώνα και αποθετήριο αυγών για διάφορα είδη ψαριών, ενώ την ίδια στιγμή δρουν ως υπερσυσσωρευτές βαρέων μετάλλων, εντομοκτόνων και άλλων ρύπων, συμβάλλοντας στη βιοεξυγίανση των οικοσυστημάτων. Με βάση τα παραπάνω, στον κήπο και το τοπίο προτείνεται η χρήση του αποκλειστικά σε μικρά, ελεγχόμενα υδάτινα σώματα από τα οποία δεν υπάρχει ο κίνδυνος να διαφύγει ή να προκαλέσει προβλήματα στην οικολογική ισορροπία τους.