Nymphoides peltata

Οικογένεια: Menyanthaceae

Περιγραφή

Πρόκειται για ένα πολυετές, ποώδες είδος που προέρχεται από την Ευρώπη και τη δυτική Ασία, όπου φύεται εντός υδάτινων σωμάτων με μικρή ή μηδαμινή ροή όπως λίμνες, κανάλια, έλη και τέλματα. Είναι ένα βυθισμένο, επιπλέον υδρόβιο φυτό, το μεγαλύτερο μέρος του οποίου βρίσκεται κάτω από την επιφάνεια του νερού. Το φυτό αναπτύσσεται από έρποντες, βυθισμένους βλαστούς, οι οποίοι εκφύονται από βραχύ ρίζωμα που είναι στερεωμένο στον πυθμένα και συγκρατείται με τη βοήθεια των ριζών του. Από αυτούς εκφύονται πολυάριθμοι μακριοί, ευλύγιστοι μίσχοι που επιπλέουν χάρη στον αέρα που περιέχουν στο εσωτερικό τους, καταλήγοντας σε σχετικά μικρά (διαμέτρου 3 έως 15 cm), επιπλέοντα φύλλα κυκλικού-καρδιοειδούς σχήματος και στιλπνής υφής, τα οποία είναι φωτεινού πράσινου χρώματος στην άνω επιφάνειά τους και έχουν ιώδεις αποχρώσεις στην κάτω, σχηματίζοντας ελεύθερους ρόδακες διαμέτρου 2 m. Τα όμορφα άνθη, τα οποία φέρονται σε μικρές, ανοικτές ομάδες των 2 έως 5 πάνω από την επιφάνεια του νερού, παραμένουν ανοικτά μόνο κατά τη διάρκεια της ημέρας και εμφανίζονται σε συνεχόμενα κύματα ανθοφορίας από το Μάιο έως τον Οκτώβριο. Έχουν αστεροειδές σχήμα, διάμετρο 2 έως 4 cm και αποτελούνται από 5 μεγάλα χρυσοκίτρινα πέταλα με λεπτή υφή και κυματιστά περιθώρια. Τα άνθη ακολουθούνται από μικρές κάψες που φέρουν ράμφος και απελευθερώνουν πολυάριθμους επίπεδους, φτερωτούς σπόρους.

Καλλιέργεια

Αποτελεί είδος με μεγάλο ρυθμό ανάπτυξης, το οποίο είναι ιδιαίτερα σκληρό, ζωηρό και εύκολο στην καλλιέργειά του. Πρόκειται για ένα υποχρεωτικά υδρόβιο φυτό, το οποίο θα πρέπει να στερεώνεται στον πυθμένα υδάτινων σωμάτων ή να βυθίζεται σε κατάλληλους περιέκτες για υδρόβια φυτά. Προτιμάει προσήλιες ή ημισκιερές θέσεις, καθώς και την εγκατάστασή του σε πλούσια, πηλώδη εδάφη ή πυθμένες λιμνών. Προτείνεται να χρησιμοποιούνται κατάλληλα φυτοδοχεία υδρόβιων φυτών για την εγκατάστασή του, τα οποία διευκολύνουν τον έλεγχο και τη φροντίδα του, τα οποία θα πρέπει να βυθίζονται σε βάθος 1 έως 1,5 m κάτω από την επιφάνεια του νερού. Όπως και τα υπόλοιπα εύκρατα είδη νουφάρων, είναι ανθεκτικό σε περιοχές με ψυχρούς χειμώνες, όπου κατά τον χειμερινό του λήθαργο αντέχει σε ελάχιστη θερμοκρασία έως - 35 °C. Κατά τη διάρκεια του φθινοπώρου, ο ρυθμός ανάπτυξής του μειώνεται, ενώ υπό την επίδραση χαμηλών θερμοκρασιών, το μεγαλύτερο μέρος των επιπλέοντων φύλλων νεκρώνεται, με το φυτό να παράγει μικρά, βυθισμένα φύλλα καφέ χρώματος και αδρής υφής (χειμερινά φύλλα). Υπερβολικά υψηλές θερμοκρασίες οδηγούν στην επιβράδυνση της ανάπτυξης του φυτού και στην παραγωγή πιο ανοιχτόχρωμων, συχνά χλωρωτικών και υδαρών βλαστών και φύλλων, με το βέλτιστο εύρος να κυμαίνεται μεταξύ των 15 και των 25 °C. Όταν καλλιεργείται σε υδατοπεριέκτες ή σε τεχνητά υδάτινα σώματα, θα πρέπει να λιπαίνεται τακτικά με λίπασμα ειδικό για υδροχαρή φυτά. Πολλαπλασιάζεται πολύ εύκολα με διαίρεση των ριζωμάτων κάθε 2 έως 3 χρόνια, χάρη στην φυσική επέκταση των οποίων σχηματίζει εκτεταμένες αποικίες στις κατάλληλες συνθήκες, ενώ ο πολλαπλασιασμός με σπόρους είναι σαφώς δυσκολότερος.

Χρήσεις

Αυτό το όμορφο υδρόβιο φυτό, το οποίο παρά την εμφάνισή του δεν είναι συγγενικό των νουφάρων, ξεχωρίζει για τα ιδιαίτερα φωτεινά, χρυσοκίτρινα άνθη του, τα σχετικά μικρά, χαριτωμένα επιπλέοντα φύλλα του και το γρήγορο ρυθμό ανάπτυξής του. Προτείνεται ιδιαίτερα για τη φύτευσή του σε φυσικά ή τεχνητά υδάτινα σώματα όπως λίμνες, στέρνες, γούρνες, δεξαμενές και άλλα, όπου συστήνεται να φυτεύεται σε θέσεις με βάθος μεγαλύτερο των 60 έως 80 cm, με την καλύτερη ανάπτυξη να παρατηρείται σε μεγάλες λίμνες, όπου τα φυτά σχηματίζουν εκτεταμένες αποικίες συγκλονιστικής ομορφιάς. Κατάλληλο και για βαθείς περιέκτες φύτευσης υδροχαρών και υδρόβιων φυτών, καθώς και για τη χρήση του σε μεγάλα ενυδρεία γλυκού νερού. Αναφέρεται πως τα βυθισμένα στελέχη και φύλλα του φυτού χρησιμοποιούνται ως κρυψώνα και αποθετήριο αυγών για διάφορα είδη ψαριών, ενώ τα άνθη είναι ιδιαίτερα ελκυστικά για έντομα-επικονιαστές όπως σκαθάρια και μέλισσες. Υπάρχουν αρκετές αναφορές για χρήση του είδους αυτού ως λαχανευόμενο και φαρμακευτικό φυτό.