Elettaria cardamomum

Οικογένεια: Zingiberaceae

Περιγραφή

Πρόκειται για ένα πολυετές, ποώδες είδος το οποίο προέρχεται από τη νότια Ινδία, ενώ καλλιεργείται εκτενώς στη Νοτιανατολική Ασία ως αρωματικό φυτό. Όλα τα επίγεια μέρη του εκφύονται από οφθαλμούς που φέρονται στο ζωηρό ρίζωμά του. Αποκτά πλούσια θυσανώδη ανάπτυξη, ύψους 2 έως 4 m και πλάτους 1,5 έως 3 m, σταδιακά σχηματίζοντας πυκνές συστάδες που αποτελούνται από εύκαμπτους ανερχόμενους βλαστούς κυλινδρικής διατομής στους οποίους φέρονται αντίθετα μεγάλα λογχοειδή φύλλα με έντονο πράσινο χρώμα και στιλπνή υφή, τα οποία έχουν μήκος 40  έως 60cm και πλάτος έως 8 cm. Η ανθοφορία πραγματοποιείται από τον Απρίλιο έως το Μάιο. Τα μικρά άνθη, τα οποία θυμίζουν αμυδρώς ορχιδέα, αποτελούνται από επιμήκη, άνισου μεγέθους πέταλα με λευκό έως λιλά χρώμα, και φέρονται σε επιμήκεις, συμπαγείς ταξιανθίες επάκρια των φυλλοφόρων στελεχών, ενώ ακολουθούνται από μικρούς κιτρινοπράσινους καρπούς τριγωνικού σχήματος που περιέχουν πολυάριθμους (15-20) καφέ-μαύρους σπόρυς.

Καλλιέργεια

Πρόκειται για ένα τροπικό είδος, το οποίο παρουσιάζει εξαιρετικά ζωηρή και γρήγορη ανάπτυξη όταν καλλιεργείται σε συνθήκες που προσομοιάζουν αυτές των περιοχών καλλιέργειάς τους. Προτιμά ημισκιερές έως σκιερές θέσεις φύτευσης, ενώ προσαρμόζεται σε μεγάλο εύρος εδαφών, προτιμώντας ωστόσο αυτά που είναι υγρά, πλούσια και βαθιά. Σε θερμοκρασίες κάτω των 10 °C τα επίγεια μέρη του φυτού νεκρώνονται, ωστόσο το ρίζωμα μπορεί να επιβιώσει σε θερμοκρασίες έως και 5 °C σε απόλυτα ξηρές συνθήκες. Ως εκ τούτου, μάλλον δεν προτείνεται για καλλιέργεια σε εξωτερικό χώρο στη χώρα μας, κρινόμενο περισσότερο κατάλληλο για εσωτερικούς χώρους όπως σέρρες και θερμοκήπια. Πρόκειται για είδος που χρειάζεται τουλάχιστον ένα χρόνο επιτυχούς εγκατάστασης πριν αρχίσει να ανθοφορεί. Το χειμώνα, όλα τα νεκρά φύλλα και βλαστοί θα πρέπει να απομακρύνονται, ενώ η συχνότητα ποτίσματός του θα πρέπει να μικραίνει. Υπερβολικά ξηρές συνθήκες οδηγούν σε φτωχή ανάπτυξη των φυτών, μειωμένη ανθοφορία και κακή εμφάνιση των φύλλων. Αναπαράγεται κυρίως με διαίρεση του ριζώματος και σπόρους.

Χρήσεις

Αυτό το εντυπωσιακό, εξωτικής εμφάνισης ζιγγιβερώδες είναι κυρίως γνωστό για τη χρήση των αποξηραμένων καρπών του ως αρωματικό φυτό/μπαχαρικό (κάρδαμο). Την ίδια στιγμή, ξεχωρίζει για την εξαιρετικά πλούσια, θυσανώδη ανάπτυξή του, και ιδίως για τα μεγάλα, στιλπνά του φύλλα, τα οποία το καθιστούν ιδιαίτερα χρήσιμο για κήπους και χώρους με τροπικό και εξωτικό χαρακτήρα. Αποτελεί εξαιρετική επιλογή ως ασυνήθιστο γλαστρόφυτο σε μεγάλα φυτοδοχεία, ιδιαίτερα σε συνδυασμό με άλλα τροπικά είδη όπως βρωμελιάδες, ενώ σε περιοχές όπου εξασφαλίζεται η επιβίωσή του το χειμώνα μπορεί να χρησιμοποιηθεί ως σημείο ενδιαφέροντος ή σε μεικτές φυτεύσεις κήπων με τροπικό και εξωτικό χαρακτήρα. Το πράσινο περίβλημα των σπόρων του φυτού, καθώς και οι ίδιοι οι σπόροι, χρησιμοποιούνται στην ινδική κουζίνα είτε ολόκληροι είτε αλεσμένοι, με τους πρώτους να είναι κύριο στοιχείο του masala chai και τους δεύτερους να αποτελούν σημαντικό συστατικό σε πολλά μείγματα μπαχαρικών όπως το garam masala. Στο Ιράν, το κάρδαμο χρησιμοποιείται για να αρωματίσει τον καφέ και το τσάι.