Carnegiea gigantea

Οικογένεια: Cactaceae

Περιγραφή

Πρόκειται για ένα είδος κάκτου που προέρχεται από τις νοτιοδυτικές ΗΠΑ και το βορειοδυτικό Μεξικό, όπου φύεται σε ερημικές τοποθεσίες της περιοχής Sonora. Γνωστό στο εμπόριο με τις ονομασίες saguaro, giant cactus και sage of the desert. Το φυτό αποκτά πολύ αργά αυξανόμενη, συχνά διακλαδιζόμενη, έντονα όρθια δενδροειδή ανάπτυξη ύψους 6 έως 15 m και πλάτους 1 έως 3 m, με το κατώτερο μέρος του πράσινου, κυλινδρικού βλαστού διαμέτρου 30 έως 75 cm να είναι μερικώς ξυλοποιημένο. Ο βλαστός χαρακτηρίζεται από τη παρουσία 12 έως 30 ευδιάκριτων κάθετων αυλακώσεων, καθώς και από παράλληλες, πυκνά φερόμενες αρεόλες που φέρουν 3 κύριες άκανθες γκρίζου καφέ χρώματος και μήκους 7 cm, καθώς και 12 έως 20 δευτερεύουσες μήκους 2 έως 3 cm. Τα εντυπωσιακά άνθη εμφανίζονται σε μεγάλους αριθμούς μεταξύ Απριλίου και Οκτωβρίου ελαφρώς χαμηλότερα της ώριμης αναπτυσσόμενης κορυφής, έχουν λευκό χρώμα, χοανοειδές σχήμα και φέρονται σε επιμήκεις, σαρκώδεις, σωληνοειδείς βάσεις που καλύπτονται από πράσινα λέπια και αρεόλες. Ακολουθούνται από σχετικά μικρούς, ωοειδείς, σαρκώδεις καρπούς μήκους 5 έως 7 cm και πλάτους 2,5 έως 4 cm με κόκκινο χρώμα κατά την ωριμότητά τους, οι οποίοι φέρουν χιλιάδες πολύ μικρούς μαύρους σπόρους.

Καλλιέργεια

Είναι φυτό με πολύ χαμηλό ρυθμό ανάπτυξης, ιδιαίτερα σκληρό, ευπροσάρμοστο κι ανθεκτικό υπό συνθήκες καλλιέργειας που προσομοιάζουν το φυσικό του ενδιαίτημα. Αναπτύσσεται εξαιρετικά σε προσήλιες, φωτεινές θέσεις, απαιτώντας πλήρη έκθεση στον ήλιο, ενώ προτιμά τα ελαφριά, εξαιρετικά στραγγερά αμμώδη έως αμμοπηλώδη εδάφη, όμως πρόκειται για ένα εξαιρετικά ευπροσάρμοστο είδος, ικανό να επιβιώσει ακόμα και στα πιο φτωχά και πετρώδη εδάφη, αρκεί να υπάρχει εξαιρετικός αερισμός του ριζώματός του. Αντέχει σε ελάχιστες θερμοκρασίες μέχρι - 6 °C τουλάχιστον, αρκεί να εξασφαλίζεται ο εξαιρετικός αερισμός του ριζώματος και η προστασία της βάσης του από υπερβολικές κατακρημνίσεις. Πρόκειται για φυτό εξαιρετικά ανθεκτικό στην ξηρασία, ενώ είναι πολύ ανθεκτικό στις υψηλές θερμοκρασίες του καλοκαιριού, όμως αναπτύσσεται πολύ καλύτερα όταν αρδεύεται προσεκτικά τους θερμότερους μήνες του χρόνου. Απεχθάνεται την έντονη, παρατεταμένη υγρασία, η οποία συνδέεται με την εσωτερική σήψη του ριζώματος και της βάσης του και την εξασθένιση του φυτού. Φυτό με ουσιαστικά μηδαμινές καλλιεργητικές απαιτήσεις μετά την εγκατάστασή του σε κατάλληλο χώρο. Ο ρυθμός ανάπτυξής του μπορεί να αυξηθεί με χορήγηση θερινής άρδευσης και προσεκτικής υδρολίπανσης. Πρόκειται για φυτό με ιδιαίτερα μεγάλη νεανική φάση, η οποία μπορεί να κρατήσει έως και έναν αιώνα, κατά την οποία δε διακλαδίζεται ούτε ανθίζει. Μπορεί να πολλαπλασιαστεί αποκλειστικά με σπόρους.

Χρήσεις

Ο σαγκουάρο αποτελεί δίχως καμία αμφιβολία το μεγαλύτερο και πιο εντυπωσιακό είδος κάκτου που υπάρχει, με την υποβλητική του μορφή να είναι ορόσημο των ερημικών εκτάσεων των νοτιοδυτικών ΗΠΑ, ένα μοναδικό ζωντανό γλυπτό ασύλληπτης ομορφιάς. Εξαιρετική επιλογή για τη φύτευσή του ως σημείο κάθετου ενδιαφέροντος σε ξηροφυτικά παρτέρια και μπορντούρες μαζί με άλλα παχύφυτα όπως αλόες, κάκτους και γιούκες στο νότιο τμήμα της χώρας. Κατάλληλο και για φύτευσή του σε μεγάλες γλάστρες τοποθετημένες σε φωτεινές αυλές, βεράντες και μπαλκόνια, περιβάλλον που ίσως είναι το καταλληλότερο για την επιτυχή εγκατάστασή των νεαρών φυτών πριν τη φύτευσή τους σε κατάλληλο σημείο. Τα άνθη του είναι ελκυστικά για έντομα-επικονιαστές όπως οι μέλισσες και οι νυχτοπεταλούδες. Αναφέρονται πολυάριθμες χρήσεις του από τους ιθαγενείς πληθυσμούς των περιοχών που αυτοφυεί, οι οποίες περιλαμβάνουν τη κατανάλωση των εδώδιμων καρπών του, καθώς και τη παρασκευή κρασιού, ξυδιού, περιεκτών και οικοδομικών υλικών από τους καρπούς και τους βλαστούς.