Asphodeline liburnica

Οικογένεια: Asphodelaceae

Περιγραφή

Πρόκειται για ένα πολυετές, ποώδες είδος που προέρχεται από την ανατολική Μεσογειακή λεκάνη, όπου φύεται κυρίως σε πετρώδεις πλαγιές και άλλες ανοικτές, ξηρές τοποθεσίες. Όπως και τα υπόλοιπα μέλη του γένους, αποτελεί γεωφυτικό είδος, το οποίο διαχειμάζει με τη μορφή σαρκώδους ριζώματος. Τα φύλλα του είναι σκληρά, έχουν έντονα γραμμικό σχήμα, σκούρο γλαυκοπράσινο έως γκριζοπράσινο χρώμα και φέρονται σε εξαιρετικά πυκνούς, αψιδωτούς θυσάνους θολωτού σχήματος ύψους 30 έως 40 cm και μήκους 60 έως 80 cm. Τα όμορφα, αρωματικά αστεροειδή άνθη του ανοίγουν νωρίς το απόγευμα και αποτελούνται από 6 στενά πέταλα ανοιχτού κίτρινου χρώματος που στο κέντρο τους φέρουν ευδιάκριτους ανθήρες του ίδιου χρώματος. Εμφανίζονται σε πολύ μεγάλους αριθμούς μεταξύ Μαΐου και Ιουλίου, συχνά και στις αρχές του φθινοπώρου, φερόμενα σε επιμήκεις, σχετικά αραιές ταξιανθίες που φέρονται επάκρια ψηλών, ισχυρών στελεχών ύψους έως 1 m, ακολουθούμενα από σφαιρικούς καρπούς με κρεμ-καφέ χρώμα.

Καλλιέργεια

Είναι φυτό με μέτριο έως σχετικά γρήγορο ρυθμό ανάπτυξης, ιδιαίτερα σκληρό, ευπροσάρμοστο κι ανθεκτικό. Αναπτύσσεται εξαιρετικά σε προσήλιες, φωτεινές θέσεις, όμως μπορεί να ανεχθεί και θέσεις με ελαφρά σκίαση σε περιοχές με ιδιαίτερα θερμό κλίμα. Προτιμά τα ελαφριά, εξαιρετικά στραγγερά αμμώδη έως αμμοπηλώδη εδάφη, όμως πρόκειται για ένα εξαιρετικά ευπροσάρμοστο είδος, ικανό να επιβιώσει ακόμα και στα πιο φτωχά και πετρώδη εδάφη, αρκεί να υπάρχει καλός αερισμός του ριζώματός του. Αντέχει σε ελάχιστες θερμοκρασίες μέχρι - 12 °C τουλάχιστον, χωρίς ουσιαστική απώλεια φυλλώματος, αρκεί να εξασφαλίζεται η παραμονή του ριζώματος σε στραγγερό, μη κατακλυζόμενο από νερό έδαφος. Πρόκειται για φυτό εξαιρετικά προσαρμοσμένο στην ξηρασία, ενώ είναι πολύ ανθεκτικό στις υψηλές θερμοκρασίες του καλοκαιριού. Απεχθάνεται την έντονη, παρατεταμένη υγρασία, η οποία συνδέεται με την σήψη του ριζώματος και την εξασθένιση του φυτού. Φυτό με ουσιαστικά μηδαμινές καλλιεργητικές απαιτήσεις μετά την εγκατάστασή του. Μπορεί να πολλαπλασιαστεί με διαίρεση του ριζώματος ή σπόρο.

Χρήσεις

Αυτό το εξαιρετικά σκληρό αυτοφυές φυτό, το οποίο είναι γνωστό στη χώρα μας ως κίτρινος ασφόδελος, αποτελεί μια εξαιρετικά πολύτιμη προσθήκη σε κάθε ξηρικό και μη κήπο, ξεχωρίζοντας για το θεαματικό φύλλωμά του και τις ιδιαίτερα εντυπωσιακές, αρωματικές ταξιανθίες του. Την ίδια στιγμή, το είδος αυτό ξεχωρίζει από την συγγενική Asphodeline liburnica για την οψιμότερη περίοδο ανθοφορίας, την απογευματινή έκπτυξη των ανθέων και τις αραιότερες, σχεδόν αέρινες ταξιανθίες. Εξαιρετική επιλογή για τη φύτευσή του σε παρτέρια, για τη δημιουργία μαζικών φυτεύσεων σε γραμμές και ομάδες, για την συμμετοχή του σε χαμηλές μπορντούρες πολυετών αλλά και την χρήση του σε  βραχόκηπους, χαλικόκηπους και φυτοδώματα. Τα άνθη του είναι ιδιαίτερα ελκυστικά για έντομα-επικονιαστές όπως οι μέλισσες και οι πεταλούδες. Αναφέρεται η χρήση του ως λαχανευόμενο φυτό από την αρχαιότητα.