Phyllostachys edulis 'Heterocycla'

Οικογένεια: Poaceae

Περιγραφή

Πρόκειται για ποικιλία ενός είδους μπαμπού που προέρχεται από την κεντρική και νότια Κίνα, όπου φύεται σε δροσερές, σχετικά υγρές τοποθεσίες. Γνωστό στο εμπόριο με την ονομασία tortoiseshell bamboo, καθώς και το συνώνυμο Phyllostachys edulis 'Kikko'. Το φυτό σχηματίζει εξαιρετικά εντυπωσιακές, ιδιαίτερα πυκνές, έντονα όρθιες συστάδες που εκφύονται από επιφανειακό, παχύ ξυλώδες ρίζωμα, με τα φυτά να αποκτούν εντυπωσιακό μέγεθος, φτάνοντας σε ύψος 4 έως 8 m και πλάτος 3 έως 6 m. Το επίγειο τμήμα του αποτελείται από πολυάριθμα έντονα όρθια, γραμμικά, ισχυρά κυλινδρικά, κοίλα στελέχη διαμέτρου 8 cm, γκριζοπράσινου χρώματος και βελούδινης υφής, οι οποίοι φέρουν ανάγλυφες βάσεις με βραχεία, οφιοειδή μεσογονάτια, λευκόγκριζη χνόαση, ιδιαίτερα έντονη στους νεαρούς βλαστούς και τους κόμβους και σταδιακά αποκτούν χρυσοκίτρινους-πορτοκαλί τόνους. Φέρουν στο ανώτερο ήμισύ τους κατ' εναλλαγή πολυάριθμους βραχείς κλαδίσκους στους οποίους αναρτώνται 2 έως 4 επιμήκη λογχοειδή φύλλα ζωηρού πράσινου χρώματος, μήκους 4 έως 11 cm και πλάτους 0,5 έως 1,2 cm, τα οποία έχουν ελαφρώς βελούδινη υφή. Οι νέοι βλαστοί, με ασυνήθιστο οφιοειδές-ανάγλυφο σχήμα, εμφανίζονται στη περιφέρεια της βάσης του φυτού κατά τις αρχές του Μαΐου και περιβάλλονται από λεπιοειδείς βάσεις φύλλων (κολεοί) με σκούρο καφεκίτρινο χρώμα και έντονη λευκόγκριζη χνόαση και επίπαση, ενώ όπως και στα υπόλοιπα είδη μπαμπού, οι ταξιανθίες εμφανίζονται εξαιρετικά σπάνια σε συνθήκες καλλιέργειας.

Καλλιέργεια

Είναι φυτό πολύ γρήγορης ανάπτυξης, ζωηρό, εξαιρετικά εύρωστο και εύκολο στην καλλιέργειά του. Προτιμά την πλήρη ηλιοφάνεια αλλά προσαρμόζεται εύκολα σε πιο σκιερές συνθήκες, ιδιαίτερα σε περιοχές με ξηρό και θερμό κλίμα. Όσον αφορά τις εδαφικές συνθήκες, προτιμάει ελαφριά, πλούσια και σχετικά υγρά εδάφη, τα οποία ωστόσο θα πρέπει να χαρακτηρίζονται από πολύ καλή στράγγιση. Είναι ανθεκτικό σε θερμοκρασίες έως - 12 °C, με τα φυτά να διατηρούν υπό την επίδραση των χαμηλών θερμοκρασιών του χειμώνα. Όπως και πολλά είδη μπαμπού, τα ψηλά στελέχη του είναι αρκετά ευπαθή σε ισχυρό αέρα, στον οποίον τσακίζουν σχετικά εύκολα. Για το λόγο αυτό, συνίσταται να προστατεύονται οι ψηλότεροι βλαστοί του σε δεσμίδες των 5 ή των 10 όταν εγκαθίσταται σε εκτεθειμένες θέσεις. Σταδιακά δημιουργεί πλούσιες, πυκνές συστάδες με τη βοήθεια του ριζώματός του, οι οποίες σε ευνοϊκές συνθήκες μπορεί να αποπνίξουν άλλα είδη και να γίνουν επεκτατικές. Για να οριοθετηθεί η εξάπλωσή τους, μπορεί να τοποθετηθεί υπογείως ειδικό πλαστικό φράγμα που σε βάθος 70 cm και με μικρή κλίση 10% προς τα έξω στο άνω τμήμα του. Πρόκειται για φυτό ιδιαίτερα ανθεκτικό σε ασθένειες και εχθρούς, ενώ έχει σχετικά λίγες ανάγκες περιποίησης και συντήρησης εφόσον εγκατασταθεί σωστά. Συνίσταται μετά το τέλος του χειμώνα να αφαιρούνται όλα τα νεκρά στελέχη. Ο πολλαπλασιασμός γίνεται με διαίρεση του ριζώματος.

Χρήσεις

Ίσως το πιο χαρακτηριστικό και ευρέως καλλιεργούμενο είδος μπαμπού, το οποίο διακρίνεται για την εξαιρετικά ζωηρή και ευμεγέθη ανάπτυξή του, σχηματίζοντας σταδιακά πυκνές δενδρώδεις συστάδες που δίνουν την εντύπωση δάσους, καθώς και για την παρουσία λευκόγκριζης χνόασης σε σχεδόν όλα τα μέρη του φυτού. Η συγκεκριμένη, ιδιαίτερα ασυνήθιστη ποικιλία ξεχωρίζει από τη τυπική μορφή του είδους για τις ανάγλυφες, οφιοειδούς σχήματος βάσης των βλαστών της, οι οποίες θυμίζουν το κέλυφος της χελώνας. Ιδιαίτερα κατάλληλο για τη μαζική φύτευσή του σε μεγάλους κήπους και πάρκα, όπου δημιουργεί σχεδόν αδιαπέραστες συστάδες που είναι ιδιαίτερα χρήσιμες ως φυτοφράχτες για τον περιορισμό ορατότητας. Πολύ ενδιαφέρον και για τη χρήση του ως σημείο κάθετου ενδιαφέροντος σε κήπους με σύγχρονο χαρακτήρα, καθώς και για φυτεύσεις εμπνευσμένες από της πλούσια κηποτεχνική παράδοση της Κίνας και της Ιαπωνίας. Αναφέρεται ότι οι νεαροί βλαστοί είναι εδώδιμοι και καταναλώνονται από τους ιθαγενείς πληθυσμούς των περιοχών της Κίνας που αυτοφυεί. Την ίδια στιγμή, όπως και σε άλλα είδη μπαμπού αντίστοιχου μεγέθους, οι ξηροί βλαστοί του έχουν πλήθος χρήσεων ως κατασκευαστικό υλικό στην παραδοσιακή αρχιτεκτονική, επιπλοποιία και οργανοποιία της Άπω Ανατολής.